Barcelona là 1 thế lực lớn của bóng đá thế giới trong suốt 1 thập kỉ, đó là điều không bàn cãi. Nhưng những thất bại gần đây trong việc giữ chân Neymar cũng như chính sách chuyển nhượng và kết quả trên sân cỏ đã làm người hâm mộ không thể không hoài nghi về thực lực cũng như phong cách riêng của đội bóng này.
Bài viết này chỉ đề cập từ thời hlv Pep Guardiola đến thời điểm hiện tại viết bài.
Mùa giải 2008/2009
Pep là 1 sự thay đổi bất ngờ lớn từ bld Barca khi được đặt niềm tin thay thế cho Frank Rijkaard (2003-2008). Ông tạo ra lối chơi nặng về áp sát ( pressing ) cũng như chuyền ngắn với việc xây dựng đội hình xoay quanh tiền vệ Xavi, Barca đã chơi rất tốt với việc kiểm soát gần như toàn bộ sân cỏ và tạo ra khoảng trống.
Với nhạc trưởng Xavi trong đội hình, Barca tấn công lẫn phòng thủ nhịp nhàng. Barcelona gần như không có đối thủ ở mùa giải này và có 1 mùa giải lịch sử ăn 3.
Cầu thủ quan trọng (Key Player) : Xavi
Danh hiệu : La Liga, Copa del Rey, UEFA Champions League
Mủa giải 2009/2010
Sau cú ăn 3 lịch sử, Pep Guardiola muốn có sự thay đổi để nâng cấp lối chơi. Tiền đạo Samuel Eto ra đi và người cập bến là Zlatan Ibrahimovic đến Inter Milan. Pep muốn xây dựng đội bóng dựa vào tiền đạo người Thuỵ Điển, và đưa L.Messi vào khu vực giữa sân.
Barca đã chơi với sơ đồ 4-2-3-1 với cặp tiền vệ trung tâm Xavi và Busquets, với Iniesta(hoặc Keita) bên cánh. Phía trên, Zlatan là cầu thủ quan trọng nhất, nhưng việc không hoà nhập được với đội bóng đã làm cho Barca không có những kết quả mong muốn. Đội bóng không lặp lại được thành tích như năm trước. Dù vậy, danh hiệu vẫn đến với đội bóng.
Cầu thủ quan trọng (Key Player): Zlatan Ibrahimovic
Danh hiệu: Supercopa de España, UEFA Super Cup, FIFA Club World Cup, La Liga, Copa del Rey
Mủa giải 2010/2011
Zalatan được thay thế bởi David Villa. Leo Messi được chơi với vị trí số 9 ảo (False Nine), và tiền đạo Argentina chơi rất thành công. Messi là người chơi cao nhất hàng công, liên tục lùi sâu để tìm sự liên kết với các tiền vệ, và Barca hoàn toàn kiếm soát được trận đấu. Messi cùng với Villa và Pedro tạo nên bộ 3 tấn công đặc sắc. Ở mùa giải này, Barca của Pep đã hạ gục Madrid của Mourinho 5-0, và vượt qua với tỉ số 2-0 ở trận bán kết CL.
Cầu thủ quan trọng (Key Player): L.Messi
Danh hiệu: Supercopa de España, La Liga, UEFA Champions League
Mủa giải 2011/2012
"Gần như hoàn hảo" là cụm từ có thể nói về Barca dưới bài tay của Pep mùa giải trước, Barca no nê danh hiệu.
Nhận thấy việc trở lại của sơ đồ 3-5-2 làm cho lối chơi phụ thuộc vào F9 của Barca không còn hiệu quả như trước, Pep bắt tay vào việc xây dựng đội hình 3-1-4-1-1. Đội hình dựa nhiều vào tiền vệ Busquet - người có thể chơi tốt vị trí trung vệ lẫn tiền vệ phòng ngự, cùng với đó là hậu vệ người Pháp Eric Abidal - cầu thủ có khả năng bọc lót phần sân nhà rất tốt. 3-1-4-1-1 mở đường cho Messi chơi như 1 số tiền đạo 10 thực thụ trong khi Barca có thể đưa ra sân tất cả những tiền vệ tốt nhất của mình: Xavi, Iniesta, Messi, Busquets, Fabragas.
Barcelonoa khởi đầu mùa giải rất tốt, nhưng việc thiếu vắng Abidal ( bệnh ung thư ) đã làm cho đội bóng mất đi 1 mắt xích quan trọng. Barca có 1 mùa giải không thành công như mong đợi
Cầu thủ quan trọng (Key Player): Busquets, Abidal
Danh hiệu: Supercopa de España, UEFA Super Cup, FIFA Club World Cup, Copa del Rey
Mủa giải 2012/2013
Tito Vilanova thay thế cho Guardiola và ông sử dụng lại sơ đồ 4-3-3 tiền đạo ảo (F9). Khác với Pep, Vilanova là hlv linh hoạt hơn, thích có những sự thay đổi trong trận đấu. Rất thường xuyên Barca có những điều chỉnh ngay trong trận đấu mà không dùng đến sự thay người.
Busquets là cầu thủ quan trọng chơi ở vị trí tiền vệ phòng ngự mỏ neo và được giao cho nhiệm vụ nhạc trưởng lối chơi với sự sa sút của Xavi.
Với sự sa sút của Xavi và sự vắng mặt của Tito Vilanova ở nửa cuối mùa giải ( bệnh ung thư ), Barca dành được danh hiệu La Liga với số điểm 100.
Cầu thủ quan trọng (Key Player): Busquets, Messi
Danh hiệu: La Liga
Mủa giải 2013/2014
HLV Martino thay thế cho Vilanova và ông vẫn giữ sơ đồ 4-3-3 nhưng chơi trực diện hơn, ông muốn đội bóng tấn công nhiều hơn bởi việc Xavi đã quá sa sút phong độ, đội bóng không có 1 nhạc trưởng giữa sân. Đến nửa mùa giải, Martino có sự thay đổi : ông đưa Neymar sang cánh phải và Iniesta ở cánh trái. Điều này giúp cho Barca có 5 cầu thủ ở giữa sân và kiểm soát bóng tốt hơn. Iniesta có nhiệm vụ tham gia tấn công cùng Messi nhưng ngược lại anh phải lùi sâu để tham gia điều tiết bóng cùng với Xavi.
Thiếu đi phương án tấn công, Barca kết thúc mùa giải chỉ với danh hiệu Supercopa de Espa.
Cầu thủ quan trọng (Key Player): Iniesta
Danh hiệu: Supercopa de Espa
Mủa giải 2014/2015
Luis Enrique thay thế Martino trong sự ngờ vực. Enrique đã mạnh dạn trên thị trường chuyển nhượng và đưa về tiền đạo Suarez và tạo nên bộ 3 tấn công M-S-N. Xavi phải ngồi dự bị và thay thế anh là Ivan Raktic. Barca khởi đầu không thuận lợi, nhưng đến khi Enrique chính thức bỏ đi vai trò của số 9 ảo (F9) và đưa Suarez trở về chơi ở vị trí sở trường số 9 thực thụ, bộ 3 M-S-N đã toả sáng. Lúc này Barca chơi với 3 tiền vệ giăng ngang, được hỗ trợ bởi Dani Alves, bộ 3 tấn công của Barca được mặc sức trình diễn ở đẳng cấp cao nhất.
Kết thúc mùa giải, Barca được cú ăn 3.
Cầu thủ quan trọng (Key Player): Luis Suarez
Danh hiệu: La Liga, Copa del Rey, UEFA Champions League
Mủa giải 2015/2016
Mủa giải tiếp theo, Enrique không có bất cứ sự thay đổi nào, bộ 3 tấn công M-S-N vẫn đáng sợ và đè bẹp bất cứ hàng thủ nào. Messi trải qua giai đoạn chấn thương và trách nhiệm dẫn dắt lối chơi được Enrique trao lại cho Neymar trong khi Messi phải lùi sâu và chơi ở gần trung tâm hơn. Barca vẫn tiếp tục chiến thắng và Enrique vẫn chưa có ý định thay thế vai trò nhạc trưởng của Xavi, việc điều tiết lối chơi vẫn dựa vào Busquets, Iniesta và Messi. Kết thúc mùa giải, Barca giành 4 danh hiệu.
Cầu thủ quan trọng (Key Player): Neymar
Danh hiệu: UEFA Super Cup, FIFA Club World Cup, La Liga, Copa del Rey
Mủa giải 2016/2017
Ở mủa giải thứ 3, Enrique muốn tìm 1 nhạc trưởng giữa sân để thay thế cho Xavi. Vào lúc này, Iniesta đã có dấu hiệu tuổi tác, Rakitic không còn giữ được phong độ. Enrique quyết định đặt mọi trọng trách lên vai Messi.
Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới phải gánh vác nhiệm vụ của tuyến tiền vệ và cả tiền đạo. Neymar trở thành phương án chủ chốt ở hàng tấn công. Messi trong vai trò mới giúp Barca tiếp tục chơi tốt trong 1 thời gian.
Dù vậy, mọi chuyện không suôn sẻ như mong muốn khi hệ thống vận hành sơ đồ ngày càng có nhiều sai lầm. Barca mất điểm nhiều hơn trước những đội bóng nhỏ, đỉnh điểm là ở trận đấu chạm trán với PSG ở Champion League.
Kết thúc mùa giải, đại kình địch Real đoạt La Liga và cả CL, Barca chỉ dành được 2 danh hiệu.
Cầu thủ quan trọng (Key Player): Messi
Danh hiệu: Supercopa de España, Copa del Rey
Mủa giải 2017/2018
Tân HLV Valverde đến và Neymar đã chia tay clb. Iniesta và Rakitic chỉ còn là cái bóng của chính mình, Barca đang lâm vào cuộc khủng hoảng lớn.
Trận thua 5-1 trước Real Madrid ở Supercopa chưa thể nói lên kết quả của cả mùa bóng, nhưng với việc Semedo ở cáng phải, và nếu Coutinho và Dembele sắp đến, Barca đang cho thấy 1 cuộc cách mạng lớn về nhân sự ở mùa giải này. Nếu điều đó xảy ra, chúng ta có thể thấy Barca chuyển về sơ đồ 4-2-3-1, đội hình Barca đã từng thành công với Pep mùa giải 2009/2010
Cầu thủ quan trọng (Key Player): chưa biết
Danh hiệu: chưa biết