Xây dựng chiến thuật, tối ưu hóa và phản ánh thực tế

[Mr.X]

---

Mời mọi người qua topic gốc thảo luận: CLick vào đây

Sunliang

---

Xây dựng chiến thuật, tối ưu hóa và phản ánh thực tế

Nhiều người chơi vào diễn đàn FM và hỏi. Làm sao tôi có thể chơi giống Manchester United? Barca? Hay Juventus? Tôi muốn dẫn dắt đội bóng theo phong cách của Sir Alex, Wenger, hay Mourinho?

Câu trả lời là… thật khó. Mình không biết chính xác Arsenal? Real Madrid? Hay Chelsea chơi như thế nào? Và quan trọng hơn là, những người đặt câu hỏi, nghĩ họ chơi theo các nào. Mình cũng từng đặt rất nhiều câu hỏi như vậy trước đây, và khi nhận được những câu trả lời, rồi nghi ngờ nó, và kiểm tra theo cách của riêng mình. Bây giờ mình thấy có thể chia sẻ cho các bạn…

Phần 1. Xây dựng chiến thuật:

Vậy thì làm sao để xây dựng chiến thuật ban đầu cho đội bóng? Bạn đã có đội hình ban đầu của đội. Trước hết hãy kiểm tra tổng quan một lượt, dùng Team Report mà Assistant Manager đã soạn cho bạn (còn nếu bạn chưa có 1 Assistant, hãy kiếm 1 người càng ngon càng tốt).

Rồi, vậy là bạn đã thấy đội bóng của mình được đánh giá ra sao so với phần còn lại. Giả sử với Southampton của tôi, bây giờ đã là cuối mùa bóng đầu tiên, là đội bóng trẻ nhất và chiều cao trung bình thấp nhất. Vậy thì một lối chơi kĩ thuật, đồng đội sẽ hợp lí hơn là lối chơi thiên về thể lực. Tab thứ 2 khẳng định nhận xét đó khi Streng là phần được đánh giá thấp nhất (thứ 11), có thể coi đó là điểm yếu của cả đội. Hãy chuyển qua tab defence, thật là thảm họa, toàn 19th và 20th , nhưng đừng mong có thể lấy công bù thủ với Soton. Chúng ta sẽ cố gắng trợ giúp bằng hàng tiền vệ, và với việc không chiến được xếp vào loại đội sổ, nhiệm vụ ngăn chặn các quả tạt của 2 HV biên sẽ là trọng tâm trong công tác phòng thủ.



Mọi việc không hoàn toàn tồi tệ, chúng ta có 1 hàng tiền vệ được đánh giá cao (trừ khoản sút xa, nhưng ai cần sút xa ở FM 13 này???). Hàng tiền đạo cũng khá mặc dù hơi chậm. Kết quả: nếu ta sử dụng lối chơi chuyền bóng nhiều, possesion chẳng hạn, và các tiền đạo được chu cấp đầy đủ, họ sẽ làm nên chuyện một các dễ dàng. Vì thế , thay vì đá trung lộ và bắt họ đua thể lực, có thể đá rộng 2 cánh và tạt vào nhiều hơn?



Sau khi đã có dàn bài ở trên, chúng ta bắt đầu tìm bột để gột nên hồ. Bột? Mình tìm được một trận đấu rất hay giữa Soton và Barca ở Cup C1. Trận đấu này, trợ lí của mình, Crosby nắm quyền, và đúng là kì diệu, 3-0 cho Soton. Rất có thể là Crosby hiểu rõ đội bóng hơn mình. Các bạn có thể xem đội hình Barca, không hề có sự chấp người ở đây .



Mò qua phần analysis – performance và xem shots, rõ ràng sút xa không phải là lựa chọn khôn ngoan, tất cả đều ra ngoài. Ba bàn thắng được ghi trong vòng cấm và 2 cú sút trúng cột dọc cũng ở trong khu vực này, hãy nhớ “Work ball into box”. Còn pass thì sao, nếu cả team xem hơi rối, hãy xem từng cầu thủ 1 và bạn sẽ thấy, họ chuyền direct là chủ yếu. Có thể không hẳn là lối chơi quen thuộc của họ, nhưng khi gặp Barca thì không hề là ý tưởng tồi. Chelsea cũng làm thế và họ đã thắng !





Phần tackle và intercept, tất cả nằm nghiêng về phía bên trái của Soton (tức là cánh phải của Barca với sự góp mặt của Messi), và thành công rất nhiều. Hãy tư duy, nếu phòng ngự kèm người với Messi thì hẳn là không thành công đến vậy. Vậy thì hãy chọn Zonal Marking!



Giờ là phần quan trọng nhất, average positions cho chúng ta thấy hình dạng chung của đội hình. Không khó để nhận ra Soton đá 4-4-2, vậy là với passing direct và zonal marking, cộng thêm việc lùi sâu nhiều hơn là tiến lên, dễ thấy Crosby muốn phản công Barca hùng mạnh, và ông đã đúng.



Quay trở lại phần passing của từng cầu thủ để kiểm tra cách chơi bóng của họ. Đầu tiên là 2 HV cánh, 2 nhân tố quan trọng nhất. RB chuyền ngắn nhiều bên phần sân nhà vài chuyền dài (tạt bóng) bên phần sân khách . Giống như một full back mang tính hỗ trợ (support), bám biên và lo phòng ngự . Bên cánh trái ngược lại, LB chuyền dài (mở bóng sang phía còn lại) khá nhiều bên phần sân nhà, và ở phần sân khách, anh chuyền ngắn khá nhiều. Có vẻ như cầu thủ này kết hợp với left wing để tấn công bên phía cánh này, chồng cánh chẳng hạn (điều này giống như ở Man Utd?). Một full back với duty là automatic hoặc một wing back.





Giờ là một vị trí rất thú vị : Jack Cork bên phía cánh phải. Cầu thủ này vốn là 1 CM và theo như cách anh chuyền bóng , ngắn và chủ yếu bó vào trong. Ta suy đoán ra 1 bất ngờ: anh đá wide midfielder với duty support. Ngay bên cạnh anh, right center midfielder Simao rõ ràng là đá Ball Winning. Với sự hỗ trợ của Cork, nhiệm vụ phòng ngự của anh sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.





Left center midfielder Schneiderlin đá như 1 advan playmaker. Và bên cánh trái Ramirez bám biên và chuyền dài khá nhiều, một Winger Attack. Phù hợp với tư tưởng có 1 LWB bên dưới để cả 2 phối hợp chồng cánh. Nếu đá cao hơn winger thuần túy thì sẽ là thảm họa phòng ngự thật sự?





Vị trí của 2 tiền đạo cũng có nhiều điểm hay. Với Persie, anh chuyền bóng ở những vị trí rất thấp ngay phần sân nhà, giống như Rooney vẫn thường làm. Vậy anh chắc hẳn là 1 deeplying forward support (lúc này anh đã già). Người đá cặp Paloschi không cần giới thiệu anh cũng biết anh là một poacher, một số pha chuyền bóng ở nách hàng phòng ngự cho thấy điều đó. Tuy nhiên do cả đội đá counter – attack mà anh cũng phải di chuyển khá rộng.





Như vậy là ta đã có khái niệm chung về đội hình (chính xác hơn mới chỉ là hình dáng đội hình) và vị trí cũng như lối chơi của các cầu thủ Soton. Ở phần sau hãy cùng tìm hiểu cách tối ưu team setting cho các vị trí như trên để chiến thuật phát huy hiệu quả tối đa…

Chủ đề tương tự:

• [Góc chiến thuật] Chelsea 3-1 Man Utd: Chiến thắng thuộc về kẻ mạnh hơn
• cho mình hỏi tý về chiến thuật
• Thảo luận về chiến thuật cho các đội yếu.
• Chiến thuật 4 -5 - 1
• Xin chỉ giáo vể chiến thuật 4-3-3

[Mr.X]

Phần 2: Tối ưu hóa

Bây giờ hãy cùng tìm hiểu 1 chút về đội hình 4-4-2. Nghe có vẻ như một đội hình đã lạc hậu từ thời kick and rush. Nhưng đây là đội hình phù hợp nhất đối với kích thước của sân bóng. Tại sao? Chắc các bạn sẽ thắc mắc như vậy. Đó là bởi vì 60% đội bóng (2 trung vệ, 2 tiền vệ trung tâm và 2 tiền đạo) sẽ kiểm soát 60% độ rộng sân bóng. Bốn cầu thủ còn lại (các wide player gồm 2 full back và 2 winger) kiểm soát 40% còn lại. Và thế là, một cách lô gic, đây là đội hình kiểm soát tốt nhất toàn bộ sân bóng.

Câu hỏi đặt ra là các đội bóng mà ta phải đối đầu, không phải tất cả đều giống như Barca, dùng kĩ thuật và sự thông minh để áp đặt lối chơi. Thực tế là các đội bóng chơi kiểu lấy thịt đè người, các đội bóng ưa thích lối chơi mà bóng chẳng ở trên mặt đất (còn ở đâu thì không liên quan gì đến chiều cao của mỗi người) không phải là hiếm. Làm sao để ngăn chặn các pha bóng dài? Làm sao để đối phó được với các đội bóng thiên về sức mạnh?

Câu trả lời là bạn phải tự chuẩn bị để đối phó với lối chơi này. Với việc chơi phòng thủ khu vực, các cầu thủ có thể hỗ trợ nhau trong việc ngăn cản đối thủ tận dụng các pha bóng dài. Luôn nhớ rằng bạn rất ít có cơ hội giành chiến thắng trong các tình huống tranh chấp trên không. Vậy thì hãy chuẩn bị cho tình huống bóng bật ra chứ không phải là ngăn cản đối phương chạm bóng. Thêm vào đó, hãy áp sát “nguồn bóng” của đối thủ, tức là các cầu thủ tạt bóng tốt , “tiên phát chế nhân”. Áp sát thật nhiều các wide player , bạn sẽ hạn chế được các pha bóng dài.

Cách bạn sử dụng bẫy việt vị cũng mang lại hiệu quả diệu kì. Tại sao ư? Các pha bóng dài là thứ có thể phán đoán một các dễ dàng (khác với lối chơi bóng ma chuyền đi chuyền lại của Barca). Vì thế hãy cho đội bóng của bạn chơi với 1 mentanlity và 1 def line hợp lí nhằm bẫy họ việt vị.

Để đối phó với những đội bóng chơi “thể lực”, có 2 cách. Thứ nhất, chọn đội hình có khả năng đương đầu được với đối thủ trong số 25 cầu thủ mà bạn có. Cách thứ hai, không để cho đối thủ phá lối chơi của bạn bằng cách khiến cho các cầu thủ của bạn mệt mỏi và rối loạn. Giả sử với Soton của mình, mình sẽ cố gắng chơi kĩ thuật, kiểm soát bóng nhiều để đối thủ thấy mình hoàn toàn có thể đối phó lại lối chơi thể lực của họ. Trên hết, bạn phải nhớ, thứ bóng đá mà bạn tin tưởng, sẽ chiến thắng. Do đó, đừng để họ lấn áp trận đấu của bạn. Với mình, mình tin rằng nếu Soton vượt trội về thời gian kiểm soát bóng, đối thủ sẽ không có cơ hội áp đặt lối chơi thể lực vào trận đấu. Hãy tin rằng cách chơi của bạn mới là mạnh hơn.

Bây giờ hãy cùng tìm hiểu về lối chơi phản công. Đội bóng nào phù hợp với lối chơi này? Đó là đội bóng đá thấp, có khả năng tranh chấp bóng tốt. Và hợp với những cầu thủ có khả năng first pass tốt. Điểm quan trọng nhất của counter attack chính là chất lượng của những đường chuyền first pass này (hãy tưởng tượng bạn vừa cướp được bóng và ngay lập tức chuyền bóng để phản công). Nếu bạn có những đường chuyền chính xác, với những cầu thủ có mặt đúng lúc và đúng chỗ, bạn có thể mở ra chìa khóa đến thành công. Tất nhiên, tốc độ của các cầu thủ là vô cùng quan trọng, trong việc làm ngạc nhiên hàng thủ của đối phương. Cầu thủ của mình có tốc độ rất dở, nhưng đó không hoàn toàn là thứ tốc độ được nhắc đến ở đây. Nếu chỉ là tốc độ chạy thì sau phút giây bất ngờ, chất lượng của đối thủ sẽ giúp họ mau chóng theo kịp bạn. Hãy nhớ đây là tốc độ xử lí tình huống, là sự thông mình và quyết đoán của cầu thủ. Bên cạnh đó, chất lượng của các đường chuyền quyết định dẫn đến bàn thắng dũng giúp các bạn thành công với phong cách counter attack. Trên tất cả, khả năng chuyển hóa từ phòng ngự sang tấn công, tốc độ của việc chuyển đổi này mới là chìa khóa chính của counter attack. Ngoài việc chọn các cầu thủ chuyền bóng tốt, hãy để họ chơi tự do (fluid) để họ có cơ hội thể hiện.

Thay vì chọn 4-4-2, bạn hoàn toàn có thể chọn 4-5-1 (hoặc 4-3-3 một cách gần tương tự) để thực hiện lối chơi phản công. Nếu bạn có các wide player chất lượng, có khả năng tấn công cũng như phòng thủ tốt. Đội hình 4-5-1 giúp bạn kiểm soát khu trung tuyến tốt hơn. Bạn có thể áp đảo đối thủ bằng cường độ hoạt động liên tục của các TV trung tâm, khiến họ mắc sai lầm, và nhanh chóng triển khai bóng ra biên.

Điều đó phụ thuộc vào bạn. Là 1 HLV tốt, bạn cần phải biết chọn đội hình phù hợp nhất với các cầu thủ bạn có. Đừng quá khó hiểu khi 1 cầu thủ chất lượng mà bạn mua về lại không phát huy hiệu quả như bạn mong muốn.

Mình khuyên các bạn nên chuẩn bị 2 đội hình khác nhau, để các cầu thủ luyện tập đến mức nhuần nhuyễn (fluid). Bởi vì chưa có tactic nào giống như tac dominance trong FM 13, nên việc làm này là cần thiết và quan trọng để bạn và đội bóng của mình tránh khỏi những phút giây bế tắc.

Điều này, một cách tự nhiên, dẫn đến câu hỏi là lúc nào nên thay đổi đội hình. Nó phụ thuộc vào đội hình, tức là cầu thủ của bạn đang chơi trên sân, phụ thuộc vào tình huống và đánh giá tình huống của bạn, và nó cũng phụ thuộc vào phong cách của chính bạn nữa. Khi mọi chuyện diễn ra không như mong muốn, hãy thay đổi chiến thuật chung và chiến thuật của từng cầu thủ, để đảm bảo bạn có thể thay đổi kết quả của trận đấu. Có thể nói đây là điểm khác biệt giữa các HLV tốt với các HLV bình thường. Đưa ra quyết định chính xác vào đúng thời điểm. Hãy nhớ timing và micro, macro là kĩ năng quan trọng trong game cũng như ngoài đời. Nếu một thời điểm hoặc liên tục một vài thời điểm, đội bóng của bạn gặp phải khó khăn còn bạn cứ chần chừ trong việc đưa ra quyết định (chẳng hạn một cầu thủ mà Assistant cho rằng rất có khả năng mắc sai lầm nhưng bạn vẫn giữ lại vì điểm trung bình cao), bạn sẽ khiến cả team gặp nguy hiểm.

Nhưng điểm quan trọng mà bạn cần nhớ, thành công luôn bao gồm cả thận trọng và liều lĩnh. Chính vì thế mà nghề HLV là 1 nghề rất thú vị. Cả HLV của FM cũng vậy!!!



Đây là lối chơi mình chọn cho Soton, nhưng đến giờ nó không còn quan trọng, bạn hãy tham khảo và đưa ra cách tiếp cận của mình. Một số kết quả đáng lưu ý ở bên dưới để chứng tỏ đây ko hề là lý thuyết bỏ đi …

[Mr.X]

Phần 3: Phản ánh thực tế

FM13 thảm họa? Cầu thủ hết dốc bóng ầm ầm vào tận khung thành , vượt qua những HV chỉ đứng làm cảnh và tạt vào cho TĐ đệm bóng? Các cầu thủ sút bóng vô tội vạ? Thủ môn thì liên tục đứng ở những nơi chẳng ai cần đến anh ở đó? Cá nhân mình thấy cho dù có nhiều thiếu sót, bản FM nào cũng có những điều thú vị để khám phá. Mới đây thôi, Ivanovic còn chuyền cho đối phương ghi đến 2 bàn tại Capital One Cup, vậy thì FM đã phản ánh đúng thực tế, khi các HV cứ liên tục mắc sai lầm?

Trước hết mình chia sẻ với các bạn 1 video rất hay trong game mình chơi, với 3 bàn thua của Southampton lần lượt đến từ lỗi kèm người của hàng thủ, từ pha chuyền bóng cho đối phương của TV, và một pha bóng đầy tính hữu nghị của thủ môn. Nhưng đặc biệt hơn là bàn thắng duy nhất của họ lại cực kì giống với bàn thắng của Eric Cantona, một bàn thắng đặc biệt:





Có thể bạn sẽ hỏi mình rằng Southampton có gì đặc biệt để chọn làm ví dụ. Đội bóng này gây ấn tượng với mình bởi hàng loạt những thần đồng nổi bật trong những năm gần đây :Gareth Bale, Theo Walcott, hay Alex Chamberlain… (tất nhiên tài năng của họ phát triển hơn ở các đội bóng lớn khác). Hãy thử tưởng tượng một lúc nào đó tất cả các cầu thủ này cùng đứng trong 1 đội hình (của Soton) , sức mạnh mà họ mang đến hẳn là khủng khiếp. Và Alan Hansen lại một lần nữa được thẹn thùng về câu nói “You never win anything with kids” của ông năm nào. Lò đào tạo của Soton có cái gì đó giống với thế hệ “Busby Babes” mà mình yêu thích, và đặc biệt họ sở hữu trong đội hình HV trái trẻ tuổi tài năng là Luke Shaw. Một sự trùng hợp khi Busby khi đó cũng có Duncan Edwards , cầu thủ được đá chính cho tuyển Anh khi mới 17 tuổi, và là 1 HV trái. Luke Shaw cũng sẽ lập nên thành tích tương tự, mình cá với các bạn!

Dài dòng một chút để đưa ra vấn đề chính: liệu Southampton ngoài đời có chọn lối đá giống như vậy hay không? Hãy cùng thử ngó qua: espn soccernet – 1 công cụ hấp dẫn…



Đây là trận đấu giữa Southampton và Arsenal, tỉ số là 1-1 và Luke Shaw đảm nhiệm rất ấn tượng vai trò HV trái. Jack Cork cũng có mặt nhưng cầu thủ đa năng này đá HV phải. Và hãy kiểm tra xem, 2 trung vệ đá rất thấp và an toàn, và Shaw (23) rõ ràng là đá gần left winger Prado (21) hơn là Cork (18) so với Pucheon (42). Ngoài ra Shaw có vẻ đá cao hơn một chút, và ai theo dõi trận đấu đó cũng thường xuyên thấy anh băng lên . Vậy thì ta đã có những điểm giống nhau giữa FM và thực tế. Một left wingback phối hợp nhiều với left winger, và một right fullback lo phòng thủ hơn!

Cặp đôi TV trung tâm, dĩ nhhiên schneiderlin sẽ lo phòng thủ và S Davis hỗ trợ tấn công. Còn 2 vị trí trên hàng công, Ramirez đá hộ công và Lambert đá cắm, nhưng cả 2 đá gần như ngang với hàng TV, dấu hiệu của lối chơi phản công.

Hãy kiểm tra heat map của từng cầu thủ, có rất nhiều điểm tương đồng với biểu đồ mà FM đã đưa ra…












Vậy đấy, giờ bạn đã tin là FM phản ánh phần nào bóng đá thực tế? Có những điểm tương đồng thú vị ở đây? Nếu còn câu hỏi, hãy chuyển qua phần 4: Mở rộng!