FM Insight: Vị trí và tố chất
FM Insight: Vị trí và tố chất
Player Requirements
Là một nhà cầm quân, bạn ắt hẳn phải dành rất nhiều công sức để biến đội bóng của mình trở nên hùng mạnh. Điều này tương đương với mỗi vị trí phải thi đấu thật tốt để có thể đẩy "cả đoàn tàu" tiến lên phía trước.
Khi lựa chọn cầu thủ cho một vị trí đá trên sân, bạn phải cân nhắc đến những chỉ số phù hợp cho vị trí đó. Không ai là hoàn hảo, bạn sẽ khó có thể kiếm được một hậu vệ với mức Finishing 20. Bởi vậy việc hiểu rõ chỉ số nào quan trọng cho vị trí nào là tiền đề để xây dựng một đội bóng thành công. "FM Insight" số này sẽ là một cẩm nang giúp các bạn và đặc biệt là những người chơi mới tìm ra cầu thủ nào sẽ thích hợp với vị trí nào.
Cấp độ chỉ số nào phù hợp với giải đấu nào?
Thường thì chỉ số từ 15 trở lên phù hợp cho thứ bóng đá lôi cuốn nhất hành tinh, khoảng từ 12 phù hợp cho những đội bóng kế cận chuẩn bị lên giải đấu cao nhất và mức 10 là chuẩn mực cho những đội bóng hạng thấp. Tuy nhiên, đôi khi điều này lại quá mơ hồ và dễ gây hiểu nhầm. Nếu bạn có một cầu thủ cao 2m (i.e Peter Crouch, Jan Koller...) thì cho dù anh ta không có chỉ số Heading và Jumping từ 15 trở lên, anh ta vẫn là một cầu thủ có thể không chiến tốt...Hãy cân nhắc để có thể đưa ra lựa chọn phù hợp với sơ đồ chiến thuật mà bạn sử dụng nhằm phát huy hết tác dụng của sơ đồ cũng như tố chất của cầu thủ.
Vị trí và tố chất cần có
Thủ thành
Cần thiết: Reflexes, Handling, Communication, Jumping.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Height, Command of Area, Positioning, Bravery, Agility, Concentration.
Chì số cần để ý nếu đang tìm một SK: Anticipation, Decisions, Rushing Out, Communication, Acceleration, Pace.
(SK: Sweeping keeper - Xem bài "FM Insight: Thủ môn hay libero?" - Link)
Tendency to punch chỉ nên cần thiết nếu thủ thành có Command of area và Aerial ability, còn không sẽ có thể gây ra những hiểm họa khó lường.
Chúng ta cũng nên cảnh giác với Eccentricity. Chỉ số này cao sẽ khiến thủ môn này đôi lúc có những quyết định kì dị và có thể dẫn đến bàn thua.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Height cũng đáng để ý, đặc biệt khi được phối hợp với Jumping và Aerial ability tương đối. Nếu bạn chơi ở một giải đấu có sự xuất hiện của nhiều tiền đạo to khỏe, cao lớn thì những thủ thành nhỏ thó có thể sẽ gặp khó khăn.
Concentration cũng quan trọng nếu nếu muốn bảo toàn mảnh lưới trong khoảng thời gian về cuối hay trong những trận đấu mà bạn đá ép sân đối thủ.
Tendency to punch thường là một yếu tố không tốt khi mà thủ thành dạng này thường đấm bóng hơn là bắt bóng, nhưng nếu có thêm Command of area và Aerial ability tốt thì có thể chuyển những mối nguy hiểm thành cơ hội.
Các chỉ số của SK giúp một SK có thể đưa ra quyết định hợp lý: khi nào và vị trí để quét những pha chọc khe của đối phương. Communication sẽ tăng sự phối hợp nhịp nhàng giữa SK đang lao ra với hàng hậu vệ.
*****
Hậu vệ cánh
Cần thiết: Positioning, Tackling, Pace, Anticipation.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Decisions, Teamwork, Passing, Concentration.
Tùy chọn: Strength, Height, Jumping, Bravery.
Hậu vệ biên tấn công: Crossing và Dribbling. Những chỉ số khác như Flair, Creativity, Acceleration, Off the ball, Corners giúp gia tăng lợi thế.
Những hậu vệ cánh mà toàn diện ở mọi mặt đa phần là những cầu thủ nổi tiếng và đắt tiền, do đó sự lựa chọn của bạn trong việc quyết định tìm một hậu vệ cánh thủ hay công nên dựa vào sơ đồ chiến thuật của mình.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Decisions là một chỉ số quan trọng cho bất cứ một cầu thủ phòng ngự nào. Những quyết định sai lầm dẫn tới việc kèm người và áp sát không hợp lý sẽ tạo ra những khoảng trống cho đối phương khai thác. Nếu chỉ số này không cao, thêm vào chỉ số Teamwork không tốt thì đúng là bất hạnh cho chàng thủ thành phía sau.
Passing sẽ giúp đội bạn xây dựng lối chơi. Khi mà những hậu vệ biên không biết chuyền bóng thì quả thật sức mạnh của đội sẽ giảm đáng kể.
Strength là lợi thế để giành chiến thắng trong các pha tranh chấp. Height/Jumping cũng là những yếu tố đáng được tính đến khi đội bạn phải phòng thủ hay đối phương có những cầu thủ to cao. Bravery sẽ góp nhiều ích lợi. Cho dù không thực sự cần như ở các trung vệ nhưng nếu chỉ số này cao thì đương nhiên sẽ tốt hơn.
Concentration, như đã nhắc tới trong phần của thủ thành, chỉ số này ảnh hưởng tới khả năng mắc lỗi của hàng phòng ngự. Chỉ số này phối hợp tốt với Decisions và Teamwork.
*****
Trung vệ
Cần thiết: Tackling, Jumping, Positioning, Heading, Strength, Marking, Bravery, Teamwork.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Concentration, Anticipation, Decisions, Height, Pace, Influence, Determination, Work Rate.
Phối hợp giữa trung vệ cao to với nhanh nhẹn cũng có thể hữu dụng khi phải đương đầu với cặp tiền đạo đối phương tương tự như vậy.
Nếu bạn sử dụng Man marking bạn cần để ý Concentration, Marking, Tacking.
Nếu bạn sử dụng Zonal marking bạn cần lưu tâm đến Anticipation, Decisions, Positioning.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Concentration, Anticipation, Decisions, Bravery: Xin xem phía trên (thủ thành và hậu vệ cánh).
Height và Strength: Thật khó tin vào những trung vệ với một vài chỉ số không tốt lại có thể thi đấu tốt hơn kỳ vọng bởi đơn giản chiều cao và sức mạnh của họ, đặc biệt là trên không, cả thủ lẫn công.
Pace: dành cho những ai muốn chơi dâng cao và đá áp sát. Bản thân việc đá dâng cao cũng có thể áp dụng với các cầu thủ chậm chạp (cần phải giảm mức áp sát) nhưng bạn phải cảnh giác. Đây có thể là con dao hai lưỡi.
Influence, Determination, Work Rate: cần thiết cho những trung vệ dạng "Commanding Centre-Back". Nhiều người chơi sẽ cảm thấy yên tâm hơn khi có những cầu thủ biết tổ chức hàng phòng thủ.
*****
Tiền vệ cánh
Cần thiết: Pace, Dribbling, Passing, Off The Ball, Creativity, Crossing.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Flair, Decisions, Technique, Composure, Long shots, Finishing.
Với mẫu tiền vệ này bạn có nhiều sự lựa chọn hơn so với các hậu vệ biên. Có 3 dạng tiền vệ cánh, tùy theo ý đồ sử dụng của bạn:
- Dạng tiền vệ cánh tổ chức lối chơi (Playmaking wingers): Decisions, Flair và Composure rất cần thiết. Mẫu tiền vệ này cần nhiều chỉ số "đẹp" ở cột Technical và Mental. Dạng tiền vệ này Strength và Pace là những yếu tố tùy chọn.
- Dạng tiền vệ cánh tốc độ/ cổ điển: Cần quan tâm Pace và Flair có thể hỗ trợ cả thủ lẫn công. Đa phần những hậu vệ cánh có thể tập để đảm nhiệm thêm vị trí này nhằm tăng chiều sâu cho đội hình.
- Dạng tiền vệ cánh đá nhô cao: Ngoài những chỉ số cần thiết của một tiền vệ cánh, còn cần kết hợp với một vài chỉ số ở mức tương đối của một tiền đạo.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Decisions: Cũng cần thiết cho một tiền vệ cánh. Đặc biệt khi bạn muốn kết hợp với Hold up ball (HUB) hay sử dụng như một dạng "Playmaking winger". Cầu thủ sẽ có thể quyết định sử dụng những cú "vẩy" bóng từ xa, chọc khe hay những đường tạt biên tầm thấp/cao.
Pace: Tùy thuộc vào tình huống - chiến thuật mà chỉ số này có thật cần thiết hay không. Những mẫu cầu thủ tiền vệ cánh chậm chạp lại có thể là những mũi nhọn khi tung ra những đường chuyền chết người hay những đường tạt bóng đầy khó chịu.
Một vài tiền vệ cánh có khả năng không chiến tốt lại có thể sử dụng như một hộ công để tạo cơ hội từ những pha tỉa bóng lên của các tiền đạo.
*****
Tiền vệ tấn công
Cần thiết: Passing, Dribbling, Off the Ball, Creativity, Technique.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Flair, Decisions, Composure, Long shots, Finishing, First touch.
Khá giống với yêu cầu của những tiền vệ cánh, ngoại trừ Crossing và Pace. Nếu Pace tốt sẽ đến lúc bạn nhận được ích lợi lớn.
Có những mẫu tiền vệ tấn công:
- Mẫu tiền vệ công cổ điển/"số 10" đúng chất Nam Mỹ: Nhanh nhẹn, kỹ thuật và tinh tế, tạo ra nỗi kinh hoàng cho bất cứ hàng phòng ngự nào, không cần quá chú trọng đến sức mạnh và khả năng không chiến.
- Mẫu tiền vệ cơ bắp án ngữ đường trung lộ/"ong thợ": Không chiến tốt, là một sát thủ với các cú sút xa, tuy nhiên không tinh tế và kỹ thuật như dạng phía trên. Đa phần mẫu cầu thủ dạng này có thể chơi thấp. Work rate, Strength, Jumping, Teamwork và Stamina là cần thiết cho dạng cầu thủ này.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Nếu bạn sử dụng một mẫu tiền vệ công thuần túy (AMC), quyết định của cầu thủ này thường đóng vai trò chủ chốt. Anh ta sẽ lựa chọn giữa việc chọc khe cho các tiền đạo hay sử dụng lối chơi giãn biên bằng cách phân phối bóng cho 2 cánh, thậm chí có thể có những pha solo đầy chất kỹ thuật vào cấm địa của đối phương và dứt điểm.
Finishing, Long Shots, Composure, Off The ball, First touch: những tố chất này giúp tăng thêm hỏa lực cho tuyến trên.
Flair, Creativity, Passing, Technique: Những chỉ số này phù hợp cho mọi cầu thủ tổ chức lối chơi. Càng tinh tế và kỹ thuật thì những pha tấn công càng uyển chuyển. Đối với dạng "ong thợ" thì không quá quan trọng.
Heading, Work rate, Teamwork, Stamina, Strength, Jumping: Phù hợp cho dạng "ong thợ" kể trên. Tuy rằng bạn sẽ ít được thấy những pha tấn công uyển chuyển và ngẫu hứng, những mẫu cầu thủ dạng này đủ sức càn lướt để có thể đón bóng từ những quả tạt hay mở đường vào cấm địa đối phương và ghi bàn.
Tùy chọn: Pace. Dù ở dạng này trong những dạng tiền vệ công đã nhắc tới phía trên có thể sử dụng kỹ thuật của mình với một tốc độ cao, sẽ khiến anh ta khó có thể bị chặn lại và sẽ đẩy đối thủ tới việc phải phạm lỗi nhiều hơn cũng như vượt qua hậu vệ đối phương trong những pha tranh chấp tay đôi.
*****
Tiền vệ kiến thiết trung tâm
Cần thiết: Passing, Creativity, Technique, Composure, Decisions, Positioning, Teamwork, Work Rate.
Tùy chọn: Flair, Pace, Tackling, Heading, Jumping, Long shots, Stamina, Strength.
Là mẫu tổ chức lối chơi đá thấp trên sân, thường được biết đến với các từ chuyên môn như "MC/a", "Deep MC Playmaker"...Là sự kết hợp của dạng tiền vệ công cổ điển và dạng tiền vệ cơ động/"ong thợ". Những tiền vệ công to khỏe nên được luyện tập để có thể đá thêm ở vị trí này.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Gần giống với những gì đã được miêu tả trong phần của tiền vệ công phía trên, bởi nhiệm vụ của họ khá giống với những gì mà tiền vệ công thực hiện, chỉ khác là họ đá thấp hơn. Và hiển nhiên. nếu được sở hữu một nền tảng thể lực tốt và những chỉ số phòng ngự chấp nhận được sẽ giúp các cầu thủ thi đấu tốt hơn.
Một vài tùy chọn khác: Long shots cũng đáng được hoan nghênh khi mà họ có ít cơ hội hơn để tiếp cận cầu môn đối phương, và có thể phối hợp với việc thiết lập Forward run (FWR) và Mentality một cách hợp lý.
*****
Tiền vệ phòng ngự
Cần thiết: Work Rate, Jumping, Tackling, Stamina, Positioning.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Height, Strength(nếu cầu thủ ở vị trí này nhỏ con, thì tốt nhất họ nên có một chỉ số Tackling và Positioning cao), Anticipation, Decisions, Passing, Bravery, Teamwork.
Chỉ số cột Mental: Rất cần thiết cho vị trí này (đôi khi nên được đánh giá cao hơn chỉ số ở cột Technical). Positioning, Work rate, Teamwork, Bravery, Anticipation, Decisions.
Tùy chọn: Determination, Influence, Long Shots.
Vị trí này có hai nhóm chính:
- Dạng "chém đinh chặt sắt": Không cần Passing và khả năng kỹ thuật quá cao, họ chỉ đơn thuần thu hồi bóng và chuyền lên cho chuyên gia tổ chức tấn công của đội.
- Dạng "tiền vệ kiến thiết trung tâm": Khá giống với tiền vệ kiến thiết trung tâm đã miêu tả ở phía trên và có phần đá thấp hơn. Dạng cầu thủ này khá kỹ thuật. Passing, Flair, Creativity và Composure tốt để có thể tổ chức lối chơi (nhưng đa phần những cầu thủ dạng này đều là "World class level").
Tại sao lại cần những tố chất này?
Positioning, Work rate, Teamwork, Bravery, Anticipation, Decisions, Determination và Influence: Những chỉ số ở cột Mental này thường giúp tạo ra trục sống của hàng phòng ngự và tiền vệ. Họ luôn là ứng cử viên nặng ký cho chức đội trưởng. Nếu không có chỉ số Anticipation, Positioning, Teamwork và Decisions tương đối tốt thì họ khó có thể hoàn thành được nhiệm vụ của mình cho dù họ có sở hữu một số phẩm chất kỹ thuật khác. Trên thực tế, những chỉ số này nếu xét ở một tiền vệ phòng ngự thì nên được đánh giá cao hơn nếu xét ở các vị trí khác và có thể tạo cân bằng nếu những phẩm chất kỹ thuật khác không thật tốt. Bravery, Work rate và Teamwork rất hữu hiệu trong những pha cứu thua và tạo ra mối liên kết với hàng phòng ngự phía sau.
Determination và Influence: không thật sự cần thiết. Tuy nhiên, nếu cầu thủ ở vị trí này sở hữu những chỉ số trên thì họ dường như rất lý tưởng cho chức đội trưởng.
*****
Tiền vệ cơ động/"Ong thợ"
Cần thiết: Passing, Tackling, Dribbling, Long Shots, Work Rate, Positioning, Anticipation, Strength, Stamina.
Dường như có rất nhiều người quan tâm đến mẫu tiền vệ năng nổ và cần mẫn (Box to box midfielder) này. Mẫu "Ong thợ" dù ở vị trí nào (DM, MC, AMC,...thường xuất hiện nhiều ở MC) đều có một mức chỉ số khá đồng đều, không nổi trội và thường bị xếp trên băng ghế dự bị.
Nhưng họ chính là những sự bổ sung chấp nhận được trong trường hợp cầu thủ tốt nhất của bạn bị chấn thương hay trong tình huống đội của bạn thi đấu bế tắc. Chỉ số Long shots sẽ giúp bổ sung thêm miếng tấn công cho đội nhà.
Những trận đấu trên sân nhà bản thân người chơi cũng có xu hướng sử dụng MC thay vì DMC để tăng cường hỏa lực cho đội cũng như vẫn có thể hỗ trợ cho hàng thủ. Họ có đủ điều kiện để có thể tập thêm một vị trí DMC và AMC nếu hiện tại chỉ đang đá MC.
*****
Tiền đạo tốc độ/"Tia chớp"
Cần thiết: Pace, Acceleration, Dribbling, Technique, Finishing, Off The Ball.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Composure, Flair, Creativity, Long shots, Passing, First touch, Decisions.
Tùy chọn: Height, Jumping, Heading.
Chỉ số cần thiết nếu hỗ trợ cho một tiền đạo cao to: Crossing, Teamwork, Anticipation.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Pace và Acceleration hiển nhiên là cần thiết. Crossing, Teamwork và Anticipation sẽ giúp ích cho những đợt tấn công. Những tiền đạo dạng này thường tạo được những cơ hội một đối một với hậu vệ đối phương và thường phải tự dứt điểm ngay cả trong những tình huống khó khăn nếu không có khả năng phối hợp tốt với đồng đội. Một tiền đạo tốc độ phối hợp với một tiền đạo cao to sẽ có thể rất hữu dụng.
Chỉ số Finishing thường bị người chơi đánh giá quá cao. Tất nhiên chỉ số này cũng rất quan trọng nhưng không hẳn là tất cả khi đánh giá phong độ của một tiền đạo. Cơ hội thành bàn còn phụ thuộc vào Creativity, Off the ball, Flair, Composure và Technique.
Technique cũng đáng để tâm đối với một tiền đạo, đôi khi lại có thể giúp bù vào sự yếu kém của Finishing và Composure.
*****
Tiền đạo cao to/"Oanh tạc cơ"
Cần thiết: Jumping, Heading, Strength, Off the ball.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Height, Composure, Long shots, First touch, Finishing.
Chỉ số hữu ích cho cặp tiền đạo: Teamwork, Anticipation, Bravery.
Tùy chọn: Flair, Creativity, Technique, Dribbling, Crossing, Passing.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Height, Strength, Jumping và Heading thật sự cần thiết cho mọi "oanh tạc cơ". Chú ý rằng một tiền đạo dạng này có thể không phải là người có chỉ số Jumping và Heading lớn nhất nhưng chính chiều cao của anh ta vẫn sẽ giúp anh ta là một mũi nhọn trên không.
Off the ball cần thiết cho mọi tiền đạo, đặc biệt là cho dạng tiền đạo to cao. Bởi họ thường không nhanh nhẹn hay sở hữu một đôi chân ma thuật. Chính vì thế họ cần biết di chuyển hợp lý để có thể ghi bàn. Sở hữu một chỉ số First touch sẽ hỗ trợ tốt cho điều này.
Bravery tốt sẽ khiến anh ta không ngần ngại trong mọi pha tranh chấp.
Teamwork, Anticipation luôn cần thiết nếu bạn sử dụng hàng công từ 2 người trở lên.
Flair, Creativity và những phẩm chất kỹ thuật thường ít được chú trọng đối với dạng "oanh tạc cơ". Nhưng nếu được "SI" phú cho những tố chất này, họ sẽ linh hoạt hơn rất nhiều.
*****
Tiền đạo đa năng
Cần thiết: Pace, Acceleration, Jumping, Heading, Dribbling, Technique, Finishing, Off the Ball.
Một số chỉ số đáng lưu tâm khác: Composure, Flair, Creativity, Long shots, Passing, First touch, Decisions, Crossing, Teamwork, Anticipation, Bravery.
Tùy chọn: Height, Strength.
Có tốc độ lại sở hữu một nền tảng thể lực tương đối tốt, đây là dạng kết hợp của mẫu tiền đạo có sức mạnh và mẫu tiền đạo nhanh nhẹn. Phù hợp để làm đối tác trên hàng công với bất cứ mẫu tiền đạo nào cũng như độc lập tác chiến.
Tại sao lại cần những tố chất này?
Để tìm ra một tiền đạo đa năng tốt không phải đơn giản, khi mà những mẫu tiền đạo riêng có những mặt chỉ số tốt riêng. Tuy nhiên, một khi bạn đã tìm ra bạn sẽ không muốn bỏ lỡ cơ hội để ký hợp đồng với anh ta. Hiển nhiên anh ta sẽ sở hữu một số lượng chỉ số của cả 2 dạng tiền đạo ở mức khá.
Height, Strength: không quá quan trọng như ở một "oanh tạc cơ", nhưng chắc chắn nếu sở hữu những chỉ số này sẽ tạo điều kiện cho tiền đạo này tung hoành trong khu vực của đối phương.
Những chỉ số Mental và tầm quan trọng của các PPM
Một mảng thường bị những người chơi bỏ qua khi tìm kiếm cầu thủ là các "tuyệt kỹ" (Xin xem bài "FM Insight: PPM - Tuyệt kỹ" - Link). Chính những PPM lại có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn trong cách thi đấu cũng như biểu hiện của cầu thủ và khá quan trọng trong việc quyết định vai trò cho cầu thủ đó để anh ta có thể phát huy mọi tố chất.
Như đã đề cập đến trong số "FM Insight: Dạy trẻ từ thuở còn thơ" (Link), các PPM đều có thể được truyền lại cho các thế hệ sau và bạn có thể giúp các cầu thủ trẻ học các "tuyệt kỹ" mà bạn đánh giá là rất phù hợp cho vị trí của cầu thủ đó. Tuy nhiên, hãy luôn xây dựng đội hình theo hướng nhất quán mà bạn đã đề ra. Ví dụ, nếu bạn muốn một cầu thủ đá thấp và hỗ trợ hàng phòng thủ, vậy những cầu thủ có nền tảng thể lực tốt, sở hữu chỉ số Work rate và Concentration tương đối cũng như những PPM như "Stays back at all times" sẽ rất hữu dụng. Nhưng nếu một tiền vệ cánh tốc độ và năng nổ chẳng hạn lại sở hữu PPM kể trên thì có lẽ sẽ giảm đi số cơ hội mà đáng ra đội của bạn phải nhận được. Vậy khi tìm mua một cầu thủ hãy suy nghĩ và cân nhắc thật kỹ, về những cầu thủ có PPM không phù hợp (đôi lúc sẽ bao gồm cả những cầu thủ có chỉ số tương đối tốt).
Chỉ số Mental cũng là một yếu tố quan trọng khi mà những cầu thủ tiềm năng đều nên sở hữu một nền tảng chỉ số Mental tương đối.
Kết
Để tìm ra một cầu thủ phù hợp, có lẽ sẽ tốn của bạn một khoảng thời gian kha khá. Nhưng rồi bạn sẽ nhận được thành quả tương xứng với nỗ lực của mình! Chúc bạn bách chiến bách thắng.
Link hữu ích
- "Nghĩa tiếng Việt của các chỉ số" - Link
- "FM Insight: Đào tạo thế hệ trẻ" - Link
- "FM Insight: Dạy trẻ từ thuở còn thơ" - Link
- "FM Insight: Cá tính của cầu thủ" - Link
- "FM Insight: PPM - Tuyệt kỹ" - Link
- "FM Insight: Thủ môn hay libero?" - Link
Credits
Bài viết có tham khảo, dịch, chọn lọc và bổ sung từ bài viết của các tác giả:
TND
Millie
Thegooner
Garyh
Crazy gra
Hiru
Số kế tiếp
FM Insight: Quản lý I
Substitutions, Rotation, Team Building
