The Sweeper ( máy quét ) đã từng được coi là "thành viên" trong hệ thống phòng ngự 3 hậu vệ trung tâm khi đối mặt với 2 cầu thủ tấn công. Giờ đây khi chúng ta có mô hình 2 hậu vệ trung tâm đối mặt với 1 cầu thủ thủ tấn công, phải chăng The Sweeper đã không còn tồn tại ?
http://www.zonalmarking.net/wp-conte...ny-sweeper.jpg
Matthias Sammer ( Đức ), 1 Sweeper cổ điển.
Tại Euro 1996, đội tuyển Đức với vị trí Libero (Matthias Sammer ) đã lên ngôi với sơ đồ chiến thuật 3-4-1-2 nổi tiếng. Matthias với nhiệm vụ bọc lót ngay phía sau 2 trung vệ, ông còn có nhiệm vụ cũng như phát động các đợt tấn công, và thậm chí ông còn ghi được những bàn thắng cho đội của mình.
Khi chỉ phải đối mặt với 1 tiền đạo đơn độc, 1 trong 2 trung vệ sẽ có quyền lao lên tấn công, điều này đã từng thấy ở Arsenal khi Gallas hoặc Thomas Vermaelen thường xuyên tham gia tấn công. Và không khó để thấy rằng điều này dễ dàng để lại lỗ hổng phòng ngự , đặc biệt khi đó là 1 tiền đạo có tốc độ tốt và di chuyển rộng. Ngày nay đội hình 1 tiền đạo cũng trở nên phổ biến hơn, và các trung vệ cũng rất hiếm khi dâng cao lên để tham gia tấn công. Và cũng dễ thấy hơn là vai trò máy quét Sweeper vào thời điểm hiện tại đã trở thành tiền vệ phòng ngự, di chuyển vào giữa 2 trung vệ - những người di chuyện rộng ra bên cánh. Đơn thuần là tiền vệ phòng ngự này sẽ di chuyển từ tiền vệ sang khu vực hậu vệ.
Ưu điểm? Đội hình khi đó sẽ chơi rộng hơn, dễ dàng hơn trong việc kiểm soát trận đấu và gây khó khăn cho đối phương khi muốn bao quát sân. 2 ví dụ nổi tiếng và thành công trong những năm gần đây đó là :
- Barcelona với Yaya Toure ( và Busquets hiện nay ) kết hớp với Pique và Puyol, tạo điều kiện để 2 Full Back là Alves cùng với Maxwell thoả sức tấn công mà không phải lo lắng nhiều về việc phòng ngự
- Brazil với G.Silva với 2 Full Back Maicon và Bastos
1 hình ảnh ví dụ minh hoạ
http://www.zonalmarking.net/wp-conte...entre-half.gif
Hình ảnh trên cho thấy cơ chế hoạt động khi chuyền từ 4 hậu vệ sang 3 hậu vệ khi đang kiểm soát bóng. 1 chướng ngại ở đây đó là những hậu vệ biên Full Back sẽ không hoàn toàn thoải mái tấn công vì họ còn phải kiêm 1 phần nhiệm vụ phòng ngự, đặc biệt sẽ không dễ dàng khi đối phương sở hữu những tiền vệ cánh chơi sáng tạo. Khi vận hành xong 3 hậu vệ thì dễ dàng nhận ra rằng bạn sẽ dễ dàng khoét cánh đối phương mà không tạo sơ hở nhiều phía sau ( ảnh cuối cùng trong ảnh động ở trên ).
Điểm lớn nhất trong cách vận hành này đó là 2 tiền vệ cánh phải di chuyển rộng vào trung tâm thay vì bám biên. Điều này sẽ khiến cho các hậu vệ đối phương phải di chuyển hẹp lại vào trung tâm ( tạo đk để Full Back băng lên ). Và dĩ nhiên nó sẽ tạo ra 1 khoảng trống lớn ở 2 cánh và các tiền vệ của đội khách phải lui về phòng ngự vào lúc này.
Các ưu điểm nói ngắn gọn :
- Tạo khoảng trống để hậu vế cánh tấn công dễ dàng hơn.
- Hậu vệ kiếm soát trận đấu dễ hơn
- Đẩy đội hình cao
- Nếu đội khách có cầu thủ chơi sáng tạo ở khu vực rộng rãi thì tiền vệ ( MC ) của bạn sẽ là người áp sát.
- Kết quả của hệ thống này là bạn sẽ có 3 tiền đạo trung tâm ( tiền đạo cùng với 2 tiền vệ di chuyển vào khi tấn công )
- Đội khách sẽ khó khăn trong việc xác định ai sẽ là người nhận bóng.
Trên lý thuyết thì hệ thống này chống lại sơ đồ 2 tiền đạo rất tốt, nhưng sẽ gặp khó khăn khi gặp 1 hệ thống tương tự, tức 3 hậu vệ trung tâm với 3 tiền đạo trung tâm. Cần lưu ý là hệ thống 3 hậu vệ này hoàn toàn khác hẳn với hệ thống 4 hậu vệ giang ngang.
Vậy mẫu Sweeper ( tiền vệ phòng ngự trong thời kì hiện tại được coi như là 1 Sweeper "cải tiến") cần những yếu tố nào? Anh ta phải là 1 cầu thủ có khả năng đọc trận đấu , khả năng chuyền bóng ( đặc biệt chuyền xa ), khả năng tranh chấp bóng cũng như không chiến tốt, hay nói dễ hiểu hơn là anh ta cần có những kĩ năng của mẫu Sweeper cổ điển Sammer, Lothar Matthuas, Ruud Gullit ( về sau trở thành tiền vệ phòng ngự ). 1 vài ví dụ khác đó là A.Song của Ars, M.Carrick của Manchester, Obi Mikel của Chelsea, Kompany của Man.City...
Ngoài ra còn phải lưu ý các vấn đề khác như trung vệ của bạn phải chọn vị trí tốt ( kiểm soát thế trận ), hậu vệ biên có nền thể lực dồi dào cũng như tốc độ tốt, tiền vệ cánh cần phải biết cách di chuyển hợp lý.... Không phải đội bóng nào cũng sỡ hữu hoàn hảo những mẫu cầu thủ như vậy, vấn đề là bạn cần phải sử dụng hợp lý và hiệu quả của chính bạn
